کتاب مدیریت آموزش و تحول سازمانی (با تأکید بر سرمایه خلاق شهرها)
کتاب : مدیریت آموزش و تحول سازمانی (با تأکید بر سرمایه خلاق شهرها) ناشر : انتشارات کوهسار سال انتشار : 1398 (چاپ چهارم 1399) توضیحات :کتاب مورد تقدیر اساتید دانشگاه علامه طباطبایی و دانشگاه شهید بهشتی
توسعه شهري را ميتوان به معني تغييرات در كاربري زمين و سطوح تراکم، جهت رفع نيازهاي ساكنان شهر در زمينه مسكن، حملونقل، اوقات فراغت، غذا و غيره، در راستای توسعه اقتصادی و فرهنگی، تعریف کرد. توسعه شهری، به معنی پیشرفت همهجانبه انسان و محیط پیرامونی آن میباشد. این توسعه، امکان بهرهمندی عادلانه مردم از پیشرفتهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حفظ و توسعه محیط را در پی دارد. اقتصاد شهري، با استفاده از ابزارهای اقتصادی، مسائل و مشکلات شهری را بررسی و ارزیابی میکند. توسعه و برنامهريزي شهرها در گذشته، بیشتر به زيرساختهاي فيزيكي؛ نظير آب، برق، راهها، حملونقل، انرژي و غيره كه شكل جامع يا كالبد آن را تشكيل ميدهند، توجه کرده است. با توجه به نکات فوق و از آنجا که پايداري اجتماعي شهرها، به آساني با طراحي فيزيكي به دست نميآيد، در این کتاب تلاش شده است که به جایگاه سرمایههای انسانی در نیل به توسعه سرمایههای شهری، پرداخته شود؛ زیرا امروزه افراد جامعه به عنوان سرمايههاي انساني و اجتماعي، نقش کلیدی را در توسعه پايدار دارند و از این بین، سرمایههای انسانی سازمانهای خدماتی؛ نظیر شهرداریها و بانکها نقش بسزایی در توسعه پایدار شهری دارند. با توجه به مطالعات و پژوهشهای مطرح شده در این زمینه باید اذعان داشت که مهمترین شاخص توسعه سرمایههای انسانی و بالطبع توسعه سرمایههای شهری، بحث آموزشهای سازمانی میباشد. در این راستا، در این کتاب، به مباحث نقش مدیریت شهري و بانکها در توسعه سرمایههای انسانی و توسعه سرمایههای شهری، پرداخته شده است.
شهرداري، به عنوان نهادی مردمي در تلاش است تا با تعريف اهداف و برنامههاي اثربخش در حوزه شهری در هزاره سوم، به كاهش استرس زندگي شهري، دستيابي به اهداف توسعه پايدار و مديريت شهري موفق، نایل گردد. مسئولیت شهرداری برای رسیدن به این مهم، بسیار سخت و دشوار است و نیاز به نیروی انسانی دلسوز، ماهر و متخصص دارد. برای تربیت سرمایههای انسانی، آموزش همراه با اِعمال صحيح مديريت، ضروري است. اقتصاددانان معتقدند آنچه در نهايت، خصوصيت روند توسعه اقتصادي و اجتماعي يك كشور را تعيين ميكند، منابع انساني آن كشور است، نه سرمايه يا ديگر منابع مادي. منابع انساني، سرمايهها را متراكم ميسازند، از منابع طبيعي بهرهبرداري ميكنند، سازمانهاي اجتماعي، اقتصادي و سياسي را بهوجود ميآورند و توسعه ملي را پيش ميبرند؛ از این رو، از ابعاد اقتصاد مقاومتی که در سیاستهای کلی ابلاغی مقام معظم رهبری (زید عزه) به آن تأکید شده است، تأمین و فعالسازی کلیه امکانات و منابع مالی و سرمایههای انسانی و علمی کشور به منظور توسعه کارآفرینی و افزایش سهم سرمایه انسانی از طریق ارتقاي آموزش میباشد. بنابراین، در این کتاب، چهار گام اصلی فرایند آموزش سازمانی؛ یعنی نیازسنجی، برنامهریزی، اجرا و ارزشیابی نتایج آموزش، مورد بررسي قرار گرفته است. همچنین، در برخی فصول آن، نمونه عملی طرح پژوهشی، به عنوان نمونه کاربردی برای سازمانها بهویژه شهرداری و بانکها، بیان شده است. به دليل عوامل متغير شهری، برخي از مسائل و نيازهاي شهرداری و بانک، در حال تغییر و تجدید هستند؛ بنابراین باید متناسب با مسائل سازماني آنها به طراحي و اجراي آموزشهاي متناسب، پرداخته شود. از این رو، نیاز به بومیسازی آموزش در اين سازمانها بیش از پیش احساس ميشود. در این راستا، بر آن شدیم که کتابی کاربردی در زمینه مدیریت آموزش در شهرداری و بانک، تدوین کنیم و اين امر ميتواند مقدمهای براي تدوین نظام جامع آموزش برای شهرداری و بانکها باشد. به این منظور برای تألیف این کتاب، طرحهای پژوهشی متعددي، تدوين و عملياتي شد.
این کتاب در نه فصل تنظیم شده است:
در فصل اول، به تعریف مفاهیم و اصطلاحات مرتبط با سازمان از جمله رفتار سازمانی، فرهنگ سازمانی، رفتار سازمانی شهروندی، جو سازمانی تحول سازمانی و دیگر مفاهیم پرداخته شده است.
فصل دوم، آموزش و بهسازي منابع انسانی، تاریخچه، ضرورت اهداف و مدلهای کاربردی فرایند آموزش سازمانی را معرفی میکند.
در فصل سوم، تعریف نیازسنجی و ضرورت آن در سازمانها، الگوهای نیازسنجی آموزشی کاربردی، فنون نیازسنجی و نمونه عملی نيازسنجي آموزشی در شهرداری بیان میشود. با توجه به پژوهش صورت گرفته، نمونه عملی واکاوی نیازهای آموزشی با رویکرد تجزیهوتحلیل شغل نیز درج شده است.
در فصل چهارم، برنامهریزی آموزشی، عناصر برنامه آموزشی، تقویم و بودجههای آموزشی، محتواي برنامه درسي آموزش كاركنان، اصول سازماندهي محتواي آموزشي، اصول حاکم بر تعيين محتواي برنامه آموزشي و مواد آموزشي و استفاده از مدل Akker در طراحی دورههای آموزشی توضیح داده میشود.
فصل پنجم، به اجرای دورههای آموزشی، شرايط اجرايي دوره آموزشي، محتواي آموزش سازماني و روشهاي آن پرداخته و در ادامه، دو نمونه عملي از اجراي بهينه آموزشهاي الكترونيكي و تأثير آن بر عملكرد اقتصادي مديران در شهرداري تهران و امكانسنجي اجراي آموزش از طريق موبايل در شهرداري تهران، بيان میشود.
در فصل ششم، ارزشیابی و الگوهای ارزشیابی دورههای آموزشی سازمانی و نمونه عملی ارزشيابي با محاسبه نرخ بازگشت سرمایه در شهرداری تهران، مطرح میشود و با توجه به پژوهش صورت گرفته، نمونه عملی ارزیابی اثربخشی دورههای تخصصی براساس مدل کرک پاتریک نیز درج شده است.
در فصل هفتم، استانداردسازی کیفیت آموزشی و نمونهای عملی از مدیریت کیفیت در آموزش و بهسازی در شهرداری، تشريح ميگردد.
فصل هشتم به نقش آموزش در توسعه سرمایههای شهري میپردازد.
فصل نهم کتاب به بررسی سرمایه خلاق شهرها از منظر تحول سازمانی پرداخته است.
امید است که اين كتاب بتواند مرجعی علمی و عملي برای مدیریت آموزش سازماني در سازمانها، بهویژه شهرداریها و بانکها باشد.