سهراب دل انگیزان استاد دانشگاه کرمانشاه در گفتگو با برنامه چشم انداز گفت: چالش‌های زیادی پیش روی رئیس جدید بانک مرکزی است و امیدواریم محکم و استوار به فعالیت در بانک مرکزی مشغول شود.

وی ادامه داد: دو بخش اصلی همیشه بانک مرکزی را تحت فشار قرار دادند یکی دولت با استقراض ها و تنخواه هایی که از بانک مرکزی گرفته است و بخش دیگر بانکها که در زمانی که در تأمین نقدینگی دچار مشکل می‌شوند که در این مواقع بانک مرکزی با آنها مماشات کرده و بدهی های آنها را معوق می کند و به خلق پول دامن زده است.

دکتر دل انگیزان گفت: تسهیلات تکلیفی تسهیلاتی است که دولت ها بر دوش بانک ها می گذارند و به نوعی بانک‌ها نیز به این تسهیلات علاقه مند هستند و در ظاهر از این تسهیلات نارضایتی دارند.

این استاد دانشگاه اظهار داشت: در واقع بانک ها با دادن تسهیلات تکلیفی به دولت بخشی از کسری بودجه دولت را تأمین کرده و در پایان سال این مبلغ را به عنوان بدهی دولت به بانک مرکزی فرستاده و عملاً خلق نقدینگی دیگری را رقم می زنند.

وی گفت: این روند تامین نقدینگی و کمک بانک‌های خصوصی برای دولت در سالیان گذشته ادامه داشته و در واقع دولت و بانک ها به نوعی با یکدیگر همکاری داشته اند و این خلق نقدینگی موجب شده طی هر چهار الی پنج سال افزایش قیمت دارایی های غیرنقدی مثل ملک در جامعه شکل بگیرد و بانکها از یک سمت و دولت از سوی دیگر از این افزایش قیمت بهره مند گردد.

دل انگیزان خاطر نشان کرد: متاسفانه تمام این به نوعی ناکارآمدی های دولت و بانک ها که در واقع شرکت های دولتی نیز در آن نقش دارند به مردم جامعه خصوصاً افرادی که دارای درآمدهای ثابت هستند منتقل شده و روز به روز وضعیت معیشتی را برای آن ها سخت تر می کند.

علیرضا پورفرج استاد دانشگاه مازندران میهمان دیگر برنامه چشم انداز گفت: مشکلی که در خصوص وضعیت اقتصاد کشور گفته می شود تحریم است اما تحریم در رابطه با مشکلات ساختاری پولی و مالی بسیار بزرگ نشان داده شده در صورتی که اگر مشکلات ساختاری پولی و مالی کشور حل شود تحریم اثرات جانبی زیادی در اقتصاد ندارد.

وی افزود: تحریم در اقتصاد ایران با توجه به توانمندی‌هایی که دارد و منابعی که در کشور وجود دارد نمی تواند مشکل زیادی ایجاد ‌کند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: متأسفانه کل بودجه و بودجه‌ریزی دچار عدم تعادل است. کل بودجه‌ای که به مجلس می رود و به تصویب می رسد در ظاهر متعادل است اما در ذات آن و در درون آن عدم تعادل وجود دارد.

آقای پور فرج اظهار داشت: بسیاری از شرکت های دولتی دارای زیان انباشته هستند و دولت مجبور است این زیان انباشته را به وسیله بودجه تامین مالی کند و همین موضوع یکی از ضعف های سیستم بودجه ریزی کشور است.

دولت به جای تغییر اصلاح ساختار بودجه با مبادلات مالی با بانک مرکزی مشکلات کسری بودجه را حل می کند و این یکی از مشکلات اساسی بودجه و بانک مرکزی است.

 محسن طباطبایی مزدآبادی دبیرکل انجمن اقتصاد شهری ایران میهمان دیگر برنامه چشم انداز گفت: استقلال بانک مرکزی اولویت اصلی امروز بانک مرکزی است و به لحاظ اینکه در ادوار مختلف رئیس مجمع بانک مرکزی رئیس جمهور بوده بانک مرکزی عملا نتوانسته مستقل عمل کند.

وی ادامه داد: عدم استقلال بانک مرکزی در سال‌های گذشته یکی از معضلات اصلی اقتصاد کشور بوده است و تخصیص بی برنامه منابع و تسهیلات به افراد و بانک ها را دامن زده است که این موضوع رشد نقدینگی در بازار را موجب شده و افزایش نقدینگی در اقتصاد نیز موجب تورم در کشور بوده است.

آقای طباطبایی افزود: بسیاری از مصوبات مجلس به دلیل اینکه نگاه کارشناسانه بانکی در آن ها نقش نداشته در زمان اجرا مشکلات عدیده ای برای بانک مرکزی ایجاد کرده است. این بدین معناست که نظر کارشناسی بانکها به عنوان مرجع اصلی تصمیم گیری در نظر گرفته نشده است.

طباطبایی اظهار داشت: : بانکها الزاماً باید در سیاست‌گذاری‌ها نقش داشته باشند. به دلیل اینکه هیچ نماینده‌ای از بانک ها در مجلس وجود ندارد در تصمیم گیری ها مشکلات و چالش های بانک ها در نظر گرفته نمی‌شود. به عنوان مثال هزینه تمام شده پول با تورم ۴۶ درصدی است در حالی که بانک ها موظفند تسهیلات را با نرخ ۱۸ درصد پرداخت کنند.

آقای طباطبایی معتقد بود باید از نظام بانکی نمایندگانی در مجلس حضور داشته باشند و به دلیل نبود این نمایندگان این میزان فاصله بین تصمیم گیری های مجلس و بانک ها وجود دارد.

وی افزود: نکته بعدی در حوزه خود ساختار بانک مرکزی است. ساختار بانک مرکزی ساختار بسیار عریض و طویلی است. بانک مرکزی از طرفی موسسه آموزش عالی بانکداری را دارد که وظیفه آن آموزش روشهای به روز بانکداری به بانک هاست و از طرفی مرکز پژوهشی دارد که بسیار به روز و مفید است و مسئولیت تهیه بسته های آموزشی - پژوهشی برای بانکداری استاما  بانک مرکزی از این دو موسسه عالی برای تصمیم گیری در سطوح عالی به طور کامل استفاده نمی کند و این موضوع در مشکلات بانکداری که در کشور وجود دارد کاملاً مشخص است.

طباطبایی ادامه داد: سیستم بانکی ما متاسفانه سیستم رقابت پذیری نیست و در واقع رقابتی برای جذب مشتریان وجود ندارد. افرادی که نیاز به مراجعه به بانک برای دریافت خدمات و تسهیلات دارند عملاً با توجه به امکانات و اعتباراتی که بانک در اختیار آنها قرار می دهد بانک مخاطب خود را انتخاب نمی کنند.

وی افزود: متاسفانه بانکها برای جمع‌آوری منابع و نقدینگی در جامعه رقابتی ندارند و مشتریان از روی ناچاری مجبورند به یک بانک مراجعه کنند نه از روی علاقه و بر اساس دریافت اعتبارات و امکاناتی که بانک برای آن ها در نظر می گیرد در حالی که بانک باید برای جذب مشتریان و جذب نقدینگی امتیازات ویژه ای در اختیار مشتریان قرار دهد.

منبع: ایران کالا