دکتر سیدمحسن <span>طباطبایی</span> مزدآبادی

پایگاه اطلاع‌رسانی

دکتر سیدمحسن طباطبایی مزدآبادی

تهران به سند جامعه شناسی نیاز دارد تهران به سند جامعه شناسی نیاز دارد

تهران به سند جامعه شناسی نیاز دارد

۰۸:۵۷ - ۱۳۹۹/۷/۱۰
یادداشت
شماره خبر: -۲۲۱۱۲۲۱

بحث ساخت و سازهای غیر متعارف در مناطقی صورت می گیرد که تجمع جمعیت و تمرکز جمعیت بیشتر است و از طرفی به سازه ها و بازارهای اقتصادی شهر نزدیکتر است. قالب این مسائل به مهاجرت معکوس برمی گردد که به عنوان معضلی در کلان شهرها سال ها است مطرح می شود. تهران به دلیل تمرکز بیش از حد جمعیت و جمعیت مهاجر و گرانی بی رویه مسکن در حوزه خرید و فروش و اجاره املاک دچار این معضل است.

مالکان در این شرایط سعی می کنند حداکثر استفاده را از ملک ببرند و حتی شاهد ساختن سازه های غیر مجاز و غیر قانونی و غیر استاندارد هستیم و حتی سازه روی سازه ساخته می شود. از طرفی موضوعات فرهنگی تحت الشعاع قرار گرفته است یعنی ما در طی دو دهه گذشته بین 15 تا 20 سال گذشته شاهد حرکت ارزش های فرهنگی به سمت شاخص های منفی بودیم. در بحث ساخت و ساز مصداق خانه هایی با آشپزخانه های اپن و نماهای باز است. به این علت با مقاومت جدی همسایه ها در خصوص دید داشتن و یا مزاحمت ویو روبرو نمی شوند و می بینیم ساخت و ساز های غیر مجاز و غیر متعارف بیشتر ترویج پیدا کرده است.

امروز کمتر به بنای اسلامی روی می آورند در این نوع بنا کمتر ساخت و سازی روی پشت بام دیده می شود. این نوع ساخت و ساز ها کمتر از استاندارد برخوردارند و از این رو به خانه های همسایه ها دید دارند. مساله دیگر به موضوع نظارت های شهری برمی گردد که در مورد تهران نظارت ها همچنان سنتی است. تا به این لحظه 5 دوره ممیزی املاک در شهر تهران صورت گرفته است که در این ممیزی که قرار بود مرحله ششم آن در سال 95 شروع شود که متاسفانه به طور جامع عملیاتی نشد مشکل بوجود آمده عدم بروز بودن اطلاعات املاک است و شهرداری نسبت به اطلاعات کامل ساختمانی هر ملک وقوف ندارد. بعضا بین دو تا سه دهه اطلاعات یک ملک قدیمی است و بروز نشده است. کمتر دیده می شود روی بام ملک نوساز ساخت و ساز شود ولی در املاک قدیمی این موضوع شایع است. بحث بعدی مساله بافت فرسوده است. باید بپذیریم که مدیریت شهری فعلی باید توجهی جدی به بافت فرسوده قدیمی بکند چون پشت بام سازی در بافت فرسوده فعلی شیوع بیشتری دارد.

بحث بعدی این است که تهران به سند جامع اجتماعی نیاز دارد. این سند به نوعی جامعه شناسی شهری خواهد بود. شهرداری باید به عنوان نهادی اجتماعی فعالیت کند که ماهیت شهرداری باید خدماتی و اقتصادی باشد و پس از آن اجتماعی باشد اما در سند اجتماعی با فرض بر اینکه شهرداری به رسالت خدماتی و اقتصادی خود خوب عمل کرده است و حالا توانسته است اجتماعی شود و از طریق سیستم مشارکت های اجتماعی هزینه های خود را در پرداخت شارژ شهری و قبوض و عوارض بدست بیاورد. باید قبول کنیم که این نگاه عملیاتی نیست چون درآمد شهرداری از محل قبوض و عوارض نوسازی و کسب و پیشه و پسماند عددی ناچیز و عملا زیر 800 میلیارد است. این رقم در قیاس با بودجه شهرداری که امروز به حدود سی هزار میلیارد رسیده است عملا یعنی هیچ و یعنی صفر و عددی قابل توجه نیست. این ناچیز بودن با دریافت کم شارژ شهری مرتبط است 17 میلیون قبض فیزیکی یا اینترنتی و یا مجازی و به هر طریقی به اطلاع املاک و مالکین می رسد این نشان دهنده عدم عمل اجتماعی است. همین عدم توجه به سند جامع اجتماعی شهر که باید تدوین و بررسی و اجرا شود بر ساخت و ساز های غیر مجاز تحت عنوان گسترش بام های شهری تاثیر می گذارد.

اصلاح فرهنگ اجتماعی در حوزه شهروندی در مناطق بافت فرسوده اهمیت ویژه ای دارد. دوم اینکه اطلاعات املاک بافت فرسوده از طریق سامانه جامع املاک و ممیزی مرحله ششم مکانیزه شهر تهران که باید اطلاعات املاک هر 22 منطقه بروز شود و مناطق آسیب پذیر و بافت فرسوده شناسایی شود. سومین مساله موضوع عدم یکپارچگی در سامانه های مدیریت شهری است یعنی شهرداری برای رصد املاک و دریافت هزینه های مختلف سامانه های متعدد شهری دارد دستگاههای مشابه از جمله سازمان مالیات که سامانه ای تحت عنوان سامانه جامع امور مالیاتی یا طرح جامع مالیاتی دارد و بخش های دیگری از اصناف نیز چنین اطلاعاتی در اختیار دارند ما امروز شاهد پراکندگی مدیریتی در سامانه های نظارت بر املاک هستیم. چون این پراکندگی وجود دارد ساخت و ساز های غیر مجاز و پشت بام سازی گسترش پیدا می کند و مدیریت آنها سخت می شود و فساد پذیر است. نمی توان بدون هماهنگی ناحیه شهری یک آجر روی ملک گذاشت مگر اینکه یا مجوز شهری وجود داشته باشد یا به نوعی با ناحیه شهری خود هماهنگ باشید قطعا اینجا فرضیه ای بوجود می آید که مامور شهرداری مشارکتی غیر قانونی دارد و موضوع را رها کرده است. شهرداری در این موضوع واقعا دست تنهاست و نیاز به کمک و شناسایی دارد همانطور که سامانه 137 و یا سامانه 110 وجود دارد در حوزه بی نظمی های شهری نیز به سامانه ای وجود دارد. این بی نظمی ها تحت عنوان آنتروپی شهری مشهور است و باید فورا اطلاع رسانی شوند تا راهکاری برای آنها اخذ شود.

آیا مایل به اطلاع از مطالب جدید هستید؟