شاید بتوان مهمترین نکته از خلال نامگذاری سال جدید به عنوان «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» را ناخرسندی و نارضایتی رهبری از مسیر اجرای این مدل اقتصادی در کشور دانست که باعث شد تا یکبار دیگر ایشان نامی اقتصادی را برای سال 95 انتخاب کنند و پسوند اقدام و عمل را نیز بدان اضافه نمایند.

مروری بر عناین انتخابی سال‌های اخیر از سوی مقام معظم رهبری نشان می‌دهد که مطالبات اقتصادی در دهه پیشرفت و عدالت در صدر اولویت های معظم له بوده است. به طور مشخص از سال 1387 نامگذاری سال‌ها به طور مصرح و مشخصی ماهیت اقتصادی پیدا می‌کند و با عناوینی همچون نوآوری و شکوفایی، اصلاح الگوی مصرف، همت مضاعف و کار مضاعف، جهاد اقتصادی، تولید ملی؛ حمایت از کار و سرمایه ایرانی، حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی، اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی  تلاش می‌شود تا گفتمان مسلطی در سطح جامعه و نخبگان برای دست‌یابی به اهداف دهه چهارم از انقلاب پدید آید. با این حال شعار سال 95 نشان می‌دهد که ما هنوز در ابتدای راه قرار داریم و موانع متعددی در پیش روی اجرای الگوی اقتصاد مقاومتی وجود دارد.

به نظر می‌رسد مهمترین مانعی که امروز در پیش‌روی اجرای الگوی اقتصاد مقاومتی خودنمایی می‌کند «خودناباوری» برخی در کشور است که اعتقاد چندانی به الگوی‌های توسعه درون‌زا ندارند و تنها مسیر پیشرفت ایران را در همپیمانی با اقتصاد جهانی می‌پندارند. به تعبیری «امروز سنگرهای اقتصادی ما با لیبرالیسم اشغال شده است» و چه طور می‌توان در این شرایط الگوی اقتصاد مقاومتی که مبنای درونی دارد اجرایی کرد؟

از این رو در گام نخست می‌بایست با این طرز تفکر مقابله کرد که اساسا اعتقادی به توسعه دورنی و متکی بر توان داخلی ندارد. البته این طرز تفکر حدود یک سده است که در فضای فکری و سیاسی کشور حضور دارد و از ابتدای انقلاب نیز بیشترین سنگ‌اندازی‌ها را در پیش‌روی پیشرفت انقلاب و نظام جمهوری اسلامی داشته است.

در گام دوم نیز باید شاخص‌گذاری دقیقی برای تحقق و یا عدم‌تحقق این الگوی اقتصادی ایجاد شود که مقام معظم رهبری کلیات آن را تحت عنوان «ده اقدام اساسی برای نجات اقتصاد کشور» در سخنان نوروزی در جوار بارگاه منور امام رضا (ع) بیان فرمودند.

تمرکز بر فعالیت‌ها و زنجیره‌های اقتصادی مزیت‌دار، احیای تولید داخلی، پرهیز از واردات تضعیف کننده‌ تولید داخلی، پرهیز از هدردادن منابع مالی‌ که پس از برجام باید وارد کشور شود، دانش‌بنیان شدن بخش‌های مهم و حساس اقتصادی، احیای بخش‌های اقتصادی که قبلاً در آنها سرمایه‌گذاری شده، شرط انتقال فناوری در معاملات خارجی، مبارزه‌ی جدی با فساد، ویژه‌خواری و قاچاق در کشور، ارتقای بهره‌وری انرژی و نگاه ویژه به صنایع متوسط و کوچک ده لیست کاری بود که معظم له در پیش روی مسئولان کشور برای اجرای الگوی اقتصاد مقاومتی قرار دادند. به طور قطع مطالبه اصلی افکار عمومی از هر سه قوه آن است که در انتهای سال پیشرفت های چشم‌گیری در این حوزه ها صورت گرفته باشد و گزارش شفافی از عملکرد در این حوزه‌ها ارائه گردد.

تاریخ انتشار : 1395/01/16

نویسنده : سید محسن طباطبایی مزدآبادی