طرح کاشت یک میلیارد درخت یا بازی با اعداد؟
قرار است از سال آینده در برنامهای چهار ساله، یک میلیارد اصله نهال در کشور کاشته شود؛ برنامهای با عنوان طرح کاشت یک میلیارد درخت. برخی از فعالان محیط زیست این طرح را نمایشی و غیرکارشناسی میدانند. علت انتقادات به این طرح چیست؟
یکی از انتقادات واردشده به طرح کاشت یک میلیارد درخت، تامین آب مورد نیاز این درختهاست. آن هم زمانی که بارها مقامات دولتی به بحران آب در کشور اعتراف کردهاند.
معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور درباره تامین آب این درختها گفت: «طرح کاشت نهال در چهار بخش انجام میشود. یک بخش در زمینه احیا و غنیسازی جنگلهایی است که تاکنون تخریب شدهاند و نیاز به احیا دارند.»
رضا بیانی گفت: «در چنین شرایطی تنها مقداری آب برای استقرار نیاز است و چون نواحی جنگلی است برای نگهداشت به آب زیادی نیاز نیست.»
این در حالیاست که بنا بر دادههای دفتر اطلاعات و دادههای آب کشور ، ارتفاع کل ریزشهای جوی کشور در حال حاضر 134.2 میلیمتر است. این میزان ریزش جوی نسبت به سال گذشته هفت درصد کاهش را نشان میدهد.
بارشهایی که کمتر از نیمی از مخازن سدهای کشور را پر کرده و ایران حتی برای تامین آب آشامیدنی هم با مشکل مواجه است.
آمارهای ضد و نقیض از نابودی جنگلها
یکی دیگر از انتقادات فعالان محیط زیست به طرح کاشت یک میلیارد درخت ، بیتوجهی دولت به حفظ و نگهداشت منابع طبیعی فعلی است.
خردادماه سال جاری، رئیس مرکز ملی کنوانسیون تنوع زیستی گفت: «روزانه 270 هکتار از جنگلهایمان را از دست میدهیم.»
اسکندر زند به خبرگزاری تسنیم گفت: «سالانه حدود 94 هزار هکتار از مراتع ما کم میشود که این آمار روزانه حدود 250 هکتار است.»
بنا برآمارهای رئیس مرکز ملی کنوانسیون تنوع زیستی، در مجموع روزانه حدود 500 هکتار از جنگلها و مراتع کشور از بین میرود.
پیشتر نیز رضا بیانی، مدیرکل دفتر مهندسی و مطالعات سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری از تخریب سالانه 12 هزار هکتار جنگل در کشور گفته بود.
رضا بیانی به ایسنا گفت: «در طول سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ سالانه ۱۲ هزار هکتار جنگل در ایران تخریب شده است.»
نابودی 2 میلیون هکتار جنگل برای ویلاسازی
در سالهای اخیر بارها فعالان محیط نسبت به از بین رفتن پوشش گیاهی و جنگلها هشدار دادهاند.
حدود 12 میلیون هکتار از مساحت ایران را جنگلها تشکیل میدهند. هر چند وقت یکبار خبر از آتش گرفتن جنگلها میشنویم. اما این آتشسوزیها همیشه سهوی نیست. گاهی به صورت عمدی برای فعالیتهای انسانی صورت میگیرد. از بین بردن جنگلها با اهداف مختلفی از جمله قاچاق چوب، ویلاسازی، سدسازی و… صورت میگیرد.
پیشتر دبیرکل انجمن علمی اقتصاد شهری ایران گفت: حدود ۲ میلیون هکتار از جنگلهای شمال کشور امروزه محل تاخت و تاز ویلاسازان و جنگلخواران قرار گرفته است.
دکتر سید محسن طباطبایی مزدآبادی به تسنیم گفت تخمینها حاکی از آن است که پوشش جنگلی مازنداران طی ۵۰ سال گذشته نصف شده است.
سود 500 میلیاردی از قاچاق چوب
قاچاق چوب هم زخم دیگری است که بر دل جنگلهای ایران نشسته است. پیش از این روزنامه خراسان در گزارشی از سود میلیاردی قاچاق چوب جنگلها پرداخت.
بر اساس این گزارش با توجه به قیمتهای متنوع چوب تا هر مترمکعب ۹۰ میلیون تومان، گردش مالی قاچاق چوب تا حداقل ۵۰۰ میلیارد تومان در سال هم میرسد.
دولت نهتنها در حفظ همین منابع طبیعی برنامهای ندارد، بلکه طرحها و برنامههایی هم ارائه و اجرا کرده است که ضربه مهلکی به پیکره منابع طبیعی وارد کرده است. از جمله این برنامهها میتوان به توسعه صنایع و معادن و پتروشیمیها اشاره کرد.
همین آمارها از وضعیت آب و جنگل کشور است که فعالان محیط زیست را در عملی بودن طرح کاشت یک میلیارد درخت به تردید انداخته است.