دکتر سیدمحسن‌ طباطبایی‌مزدآبادی در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، درباره ترک‌ فعل دستگاه‌ها در اجرای قانون هوای پاک، اظهار کرد: قانون هوای پاک، وظایف، تکالیف و مأموریت‌های دستگاه‌های متولی، حدود 4 سال است که مشخص شده است؛ اگر این مأموریت‌ها، وظایف و تکالیف قانونی در بازه زمانی مقرر اجرا می‌شدند، چنین وضعیت نامطلوبی گریبان کلانشهر تهران را نمی‌گرفت.

وی ادامه داد: بر اساس بررسی‌های صورت گرفته توسط کارشناسان روزانه حدود 85 میلیون لیتر بنزین  فقط در 6 ماهه نخست امسال در شهرها مصرف شده است که این عدد برای 6 ماهه اول سال 99، حدود 74.5 میلیون لیتر بوده و متأسفانه نشان‌دهنده افزایش 14 درصدی است.

نقش عمده تردد موتورسیکلت‌های کاربراتوری در آلایندگی هوای کلانشهرها

دبیر کل انجمن علمی اقتصاد شهری ایران با تأکید بر اینکه موتورسیکلت‌های کاربراتوری نقش عمده‌ای در آلایندگی هوای کلانشهرها دارند، گفت: عدم پیشگیری از تردد موتورسیکلت‌های کاربراتوری نه تنها سودی برای آنها ندارد بلکه خسارتی بالاتر از تردد آنها بر شهر خواهد گذاشت؛ آلایندگی این موتورسیکلت‌ها چندین برابر خودروهاست و یکی از بهترین راهکارهای مقابله با آلودگی هوای کلانشهری همچون تهران ساماندهی موتورسیکلت‌های کاربراتوری است.

وی تأکید کرد: نمایندگان مجلس دهم در لایحه هوای پاک الزامات و تکالیفی را برای تردد و خرید و فروش وسایل نقلیه موتوری فرسوده و آلاینده تعیین و تصویب کرده‌ اما چرا در عمل اجرایی نشده است؟ قطعاً مسئولان امر می‌توانند به این پرسش پاسخ دهند و راهکارهای فراوانی برای رسیدگی به این معضل وجود دارد که همتی مضاعف را می‌طلبد.  ‌

دکتر طباطبایی مزدآبادی در ادامه با اشاره به اینکه به طور قطع دولت باید تسهیلات ارزان قیمتی را به صاحبان موتورسیکلت‌های کاربراتوری اختصاص دهد تا به سمت استفاده از موتورهای برقی سوق پیدا کنند، افزود: با توجه به اینکه موتور، وسیله امرار معاش برخی از شهروندان جامعه است، جلوگیری از تردد این وسیله نقلیه در زمان کوتاه و محدود امکان پذیر نیست، از سوی دیگر 4 سال از تصویب قانون هوای پاک در مجلس و ارائه راهکارهای مشخص برای موتورسیکلت‌سواران می‌گذرد، اما چرا هنوز اقدامی برای مقابله و جایگزینی موتورسیکلت‌های کاربراتوری در سطح شهر اندیشیده نشده و همچنان این سوال بی پاسخ مانده است؟

پژوهشگر حوزه اقتصاد شهری ادامه داد: پاسخ به این سوال بسیار ساده است، ایجاد بستری برای تهیه موتورسیکلت‌های برقی که توان خرید آنها برای قشر آسیب‌پذیر و شهروندانی که از این وسیله امرار معاش می‌کنند وظیفه دولتمردان است؛ که هم معضل آلودگی را راحت‌تر می‌توانند کنترل کنند و هم شهروندان را از خود راضی نگه دارند.

پیشگیری از تردد خودروهای دودزا الزامی است

وی گفت: بر اساس گزارش سازمان محیط زیست، با توجه به استمرار پایداری هوا و انباشت آلاینده‌ها و بر اساس دستورالعمل‌های قانون هوای پاک در شرایط اضطراری آلودگی هوا، پلیس راهور از تردد خودروها و موتورسیکلت‌های فاقد معاینه فنی و دودزا جلوگیری می‌کند، اما هنوز وسایل دودزای متحرک در سطح شهر در حال تردد هستند و هیچ ارگانی با آنها مقابله اساسی نمی‌کند.

دکتر طباطبایی‌مزدآبادی افزود: کارشناسان سازمان محیط زیست معتقد هستند، ‌در بخش منابع متحرک، پلیس راهنمایی و رانندگی باید از تردد خودروها و موتورسیکلت‌های فاقد معاینه فنی و آلودگی قابل رؤیت جلوگیری کنند و شهرداری‌های مناطق مختلف تهران برای جلوگیری از درجا کارکردن اتوبوس‌ها در پایانه ها نظارت داشته باشند.  

اعمال قانون خودروهای دودزا توسط پلیس راهور

وی در ادامه گفت: بر اساس گزارش پلیس راهور که چندی پیش در حضور نمایندگان مجلس مطرح شد، قانون هوای پاک به صراحت تاکید کرده که باید اقدامات جدی برای رفع آلودگی هوا انجام شود و پلیس راهور تهران بزرگ نیز چندین پیشنهاد در این مورد ارائه داده است. از جمله پیشنهادها در این خصوص ساماندهی آلودگی‌های ناوگان حمل و نقل عمومی و پیگیری عدم تولید موتورسیکلت‌های آلاینده و همچنین ساماندهی پایانه‌های مسافربری است.

مدرس دانشگاه تهران تأکید کرد: برای کنترل خودروها و موتورسیکلت‌ها باید به سمت مکانیزه و سیستمی شدن جامع رفت اما چه میزان با اجرای قانون هوای پاک این کنترل‌ و پیشگیری‌ها صورت گرفته سوالی است که دستگاه‌های اجرایی بهتر است پاسخگوی آن باشند.

70 درصد منابع آلاینده، متحرک هستند

وی با تاکید بر اینکه 70 درصد از منابع آلاینده مربوط به منابع متحرک است، گفت: گزارش سالانه 2019 وضعیت جهانی هوا (SOGA  ) حاکی از آن است که آلودگی هوا پنجمین عامل پیش‌رو در مرگ و میر مردمِ سراسر جهان است و در عین حال میانگین عمر کودکان را 20 ماه کاهش می‌دهد ضمن اینکه این نگرانی برای ایران و کلانشهرهای پر تردد بیشتر از کشورهای جهان است و به طور جد باید مسئولین به فکر سلامت جامع شهروندان باشند.

دکتر طباطبایی‌مزدآبادی با اشاره به راهکارهای اجرایی شده در شهرهای آلوده دنیا، تصریح کرد: در سال 1989 مکزیکوسیتی اولین شهر در جهان بود که در تردد خودروها محدودیت‌هایی، اعمال کرد. بر اساس این طرح تعداد خودروهایی که در فاصله روزهای دوشنبه تا جمعه در جاده‌های این شهر تردد داشتند حدود 20 درصد کاهش یافت و به بهبود کیفیت هوا کمک کرد اما پایدار نبود.

وی ادامه داد: این طرح با ارائه اصلاحاتی موسوم به ProAire همراه بود که بر اساس آن وسایل حمل و نقل عمومی گسترش یافت و استانداردهای انتشار آلاینده‌های ناشی از تردد خودروها به طور جدی‌تر اعمال شد. این اقدامات به بهبود کیفیت هوا در این شهر طی سال‌های بعد کمک کرد.

دبیر انجمن علمی اقتصادی شهری ایران با اشاره به اینکه متأسفانه اخیراً وضعیت آلودگی هوا در مکزیکوسیتی نیز وخیم شده‌ است، گفت: مطالعات نشان می‌دهد برخی از شهروندان این شهر به معضل آلودگی هوا بی‌تفاوت بوده و اقدام به خرید دو خودرو کرده تا از امکان تردد در تمام روزهای هفته برخوردار باشند که متاسفانه باید گفت در کلانشهرهای ایران نیز برخی شهروندان، قانون‌مدار نبوده و احتمالاً از همین حربه برای تردد در تمام روزهای هفته استفاده می‌کنند که البته بیشترین آسیب را خود آنها متحمل خواهند شد.

وی افزود: بنابراین ابتدا شهروندانی قانون مدار و سپس مدیران مدبر در اجرای قانون و دستگاه‌هایی پیگیر برای کنترل و سیستمی کردن تردد خودروها و موتورسیکلت‌های دود‌زا در کلانشهرها نیاز است تا این معضل به معضلی بزرگتر و جبران ناپذیر تبدیل نشود.

منبع: خبرگزاری تسنیم